page contents
بلاگپایان‌نامه‌ و مقاله‌نویسی

چکیده و پیش نیاز ورود به بحث چکیده

معمولا چکیده جنبه‌های اصلی مقاله را به صورت جملات معین در یک پاراگراف 300 کلمه‌ای یا کمتر خلاصه می‌کند.

چکیده شامل موارد زیر است:

  1. هدف کلی مطالعه و مسئله یا مسئله‌های پژوهش که بررسی کرده‌اید؛
  2. طرح کلی مطالعه؛
  3. یافته‌ها یا روندهای اصلی که به عنوان نتیجه تحلیل به شمار می‌آید.
  4. خلاصه‌ای از نتیجه‌گیری و تفسیر شما.

اهمیت چکیده

گاهی اوقات استاد از شما می‌خواهد که چکیده کار یا مقاله و پژوهش خود را بگویید.

چکیده نیز مانند عنوان به خوانندگان کمک می‌کند که تصمیم بگیرند ادامه مقاله را مطالعه کنند یا خیر؟

بنابراین اطلاعات کلیدی کافی باید در چکیده آورده شود تا برای کسی که می‌خواهد مقاله شما را بخواند مفید واقع شود.

به طور کلی چکیده خوب مزایای زیر را دارد:

  • چکیده‌ها باعث صرفه‌جویی در وقت کاربران می‌شوند.
  • همچنین چکیده‌ها با ارائه کلیدواژه‌ها نقاط دسترسی ایجاد می‌کنند که موجب سهولت بازیابی در سامانه‌های اطلاعاتی می‌شوند.
  • با توجه به اینکه الزام به نگارش چکیده انگلیسی در مجلات معتبر زبان‌های مختلف رعایت می‌شود.
  • لذا چکیده به نوعی موانع زبانی را کم نیز می‌کند و می‌تواند نرخ استناد را افزایش دهد.

از کجا بدانیم که چکیده اطلاعات کافی و لازم را دارد یا خیر؟

قانون اصلی این است که تصور کنید خودتان پژوهشگر دیگری هستید و روی موضوع مشابه کار می‌کنید.

از خودتان بپرسید: اگر این چکیده تنها بخش قابل دسترس مقاله بود، آیا از محتوا و اطلاعات ارائه شده در آن راضی هستید؟

آیا چکیده کل داستان مقاله را می‌گوید؟

اگر پاسخ شما به این پرسش‌ها خیر باشد ناچارید چکیده را بازنگری کنید.

چنان‌چه بخواهید الزامات اصلی چکیده را بررسی کنید، فایل سیاهه‌وارسی جامع مقاله‌نویسی می‌تواند در این زمینه یاریگر شما باشد.

انواع چکیده

قبل از این‌که شروع به نوشتن چکیده کنید بهتر است مختصری درباره انواع چکیده اطلاعات داشته باشید.

به طور کلی چکیده‌ها از جنبه‌های مختلف به انواع گوناگون تقسیم می‌شوند.

در ادامه انواع چکیده آمده است:

چکیده انتقادی

یک چکیده انتقادی علاوه بر توصیف یافته‌ها و اطلاعات اصلی، درباره روایی، قابلیت اطمینان و کامل بودن مقاله نظریه ارائه داده و قضاوت می‌کند.

پژوهشگر، مقاله را ارزیابانه مطالعه کرده و آن را با سایر آثار در همان موضوع مقایسه می‌کند.

چکیده‌های انتقادی به دلیل توضیحات اضافه و تفسیر به طور کلی 400-500 کلمه دارند.

این نوع چکیده‌ها به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چکیده توصیفی

چکیده توصیفی، فقط اطلاعات موجود در کار را نشان می‌دهد.

در مورد کار داوری نمی‌کند، یافته‌ها و نتیجه‌گیری پژوهش را ارائه نمی‌دهد.

در این چکیده کلیدواژه‌های متن گنجانده می‌شود و ممکن است هدف، روش و دامنه پژوهش را شامل شود.

به عبارتی چکیده توصیفی فقط خلاصه اثر را توصیف می‌کند.

برخی از پژوهشگران چکیده توصیفی را طرح کلی کار می‌دانند، نه خلاصه اثر.

چکیده‌های توصیفی معمولا بسیار کوتاه هستند، حدود 100 کلمه یا کمتر.

چکیده‌های تمام‌نما

بیشتر چکیده‌ها آگاهی‌بخش هستند.

چکیده‌های آگاهی‌بخش گرچه اثری را نقد نمی‌کنند و دیدگاه ارزیابانه ندارند اما بیشتر از توصیف عمل می‌کنند.

یک چکیده آگاهی‌بخش خوب می‌توانند به عنوان جانشین اثر عمل کند. یعنی پژوهشگر تمام استدلال‌های اصلی و نتایج مهم و شواهد اصلی مقاله را ارائه می‌دهد.

چکیده آگاهی‌بخش شامل اطلاعاتی است که در یک چکیده توصیفی نیز یافت می‌شود مثل هدف، روش و دامنه. اما نتایج و یافته‌های پژوهش و توصیه‌های نویسنده را نیز شامل می‌شود.

طول این نوع چکیده با توجه به رشته‌های مختلف متفاوت است اما معمولا بیش از 300 کلمه نیست.

چکیده نکات برجسته (رئوس مطالب)

چکیده نکات برجسته به طور خاص برای جلب توجه خواننده به مقاله، نوشته می‌شود.

هیچ تضمینی وجود ندارد که دیدگاه کامل یا متعادلی به مقاله داشته باشد بلکه حتی ممکن است از کلمات ناقص و تشویق کننده برای برانگیختن و جلب علاقه خواننده استفاده شود.

به این ترتیب که یک چکیده نکات برجسته را نمی‌توان به طور مستقل از مقاله کامل بررسی کرد.

به عبارتی این چکیده از نوع چکیده واقعی نیست و به ندرت در مقالات پژوهشی و علمی استفاده می‌شود.

در متون تخصصی چکیده‌نویسی انواع مختلف دیگری نیز برای چکیده‌ها ذکر شده است که با هدف این مطلب همسو نیست لذا از ذکر آن‌ها خودداری می‌شود.

article chechlist

 

مشاهده بیشتر

شهربانو صادقی گورجی

شهربانو صادقی گورجی هستم. کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی. قصد دارم تجربیات ۲۰ ساله خودم رو در حوزه مهارت‌های سواد اطلاعاتی و جستجو و بازیابی منابع به دانشجویان و پژوهشگران منتقل کنم. امید است با تجهیز به مهارت‌های دانشی، زندگی بهتری برای خود و اطرافیانمان رقم بزنیم و جامعه دلخواهی را بسازیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا