جستجوی در اینترنت و موتور‌های جستجوی تحت وب معمولا از طریق کلیدواژه انجام می‌شود . ( همان جستجوی کلیدواژه‌ای )
این نوع جستجو ساده و برمبنای اصولی است که می‌توان اطلاعات را با استفاده از آنها مکان یابی و بازیابی کرد .
زمانی که کلیدواژه مورد نظر نام خاصی باشد ، مثلا نام یک محصول، یا نام مکان و ابزار و … جستجو بسیار ساده است .
اما جستجو برای امور پژوهشی چندان ساده نیست .
زیرا مباحث پژوهشی مبتنی بر واژگان کنترل شده نیستند و از زبان طبیعی پیروی می‌کنند .
بنابراین معمولا در ابتدای امر ، جستجوی موضوعی ، پژوهشگر را به نتیجه دلخواه و جامع نخواهد رساند .
از سوی دیگر نحوه بیان واژه‌ها در پژوهش متفاوت است .
پژوهشگران این آزادی را دارند تا تولیدات علمی خود را به صورت عبارت ، پرسش یا جملات خبری بیان کنند .
مزایای جستجوی کلیدواژه‌ای
- کلمات ، اصطلاحات و مفاهیم به آسانی با عملگر‌های بولی AND , OR و NOT ترکیب می‌شوند .
- عبارتها و ترکیب عبارت و کلمه هم جستجو می‌شود .
- جستجو محدود به یک فیلد خاص نیست و در تمامی قسمت‌ها انجام می‌شود ، بنابراین جامعیت خوبی دارد .
- نیازی نیست سرعنوان موضوعی دقیق را بدانید تا به نتیجه برسید .
- برای شروع جستجو و شکل دادن دامنه کار مناسب است .
معایب جستجوی کلیدواژه‌ای
- چون در بسیاری از موارد با سرعنوان موضوعی مطابقت ندارد ، نیاز به پالایش بیشتری دارد .
- با توجه به اینکه جستجو را در سراسر محتوا انجام می‌دهد ، مانعیت کمتری دارد و نتایج غیرمرتبط بیشتری نشان می‌دهد .
چگونه با جستجوی کلیدواژه‌ای نتایج خوبی بدست آوریم ؟
گام اول ساده سازی ایده های پیچیده است .
به سوالاتی که باید پاسخ دهید نگاه کنید .
مطابق با آنها عبارتها و کلیدواژه‌های خود را شکل دهید .
همواره به یاد داشته باشید که از عبارت‌های خاص موضوعی و مرتبط به حوزه پژوهش استفاده کنید .
تا اینجا فهمیدیم که روشهای زیادی برای جستجو وجود دارد.
پس عبارت‌های کلیدی را با دقت بررسی کنید و فهرستی از کلیدواژه‌ها تهیه کنید، این فهرست به طور مستقیم از عبارتها پدید می آیند.
قسمت گیج کننده این است که تشخیص دهیم کدام کلمه کلیدواژه است و کدام یک نیست؟
اصطلاحات خاص و دارای بار معنایی را از میان دیگر اصطلاحات انتخاب کنید و سایر کلمات را که به تنهایی معنا ندارند و یا بار معنایی خاصی ندارند و در هر گفتاری یافت می شوند حذف کنید.
عبارت‌های دیگری که محدودکننده محتوا هستند مثلا نام منطقه جغرافیایی، کشور یا گروه خاص را به عنوان کلیدواژه‌های خوب در نظر داشته باشید و از آنها غافل نشوید.
برای دنبال کردن گام‌های جستجوی کلیدواژه ای به مقاله استراتژی جستجوی کلیدواژه ای مراجعه کنید.
جستجوی موضوعی
جستجوی موضوعی مشابه جستجوی کلیدواژه ای نیست.
این نوع جستجو بر واژگان کنترل شده مبتنی است که اطلاعات را مطابق زبان از پیش تعیین شده از پایگاه‌ها و منابع اطلاعاتی بازیابی می کند.
وقتی براساس موضوع در یک پایگاه جستجو می کنید، اطلاعات با این پیش فرض بازیابی می شوند که از قبل در پیشینه های پایگاه قرار گرفته است.
زبان کنترل شده موضوعات با استفاده از ابزارهایی مشخص می شود که به آنها “سرعنوان‌های موضوعی” گفته می‌شود.
سرعنوان موضوعی کتابخانه کنگره از جمله مشهورترین سرعنوان‌های موضوعی است که در پایگاه‌های اطلاعاتی و مراکز کتابخانه‌ای استفاده می‌شود.
برخی از موضوعات نام شخص یا محل یا کشور و چیزهایی از این دست یا محتواهایی مثل نام موسیقی از جمله موضوعات ساده هستند که به سادگی جستجو می‌شوند.
اما بسیاری از سرعنوان‌های موضوعی پیچیده اند. به این صورت که بین تعدادی از موضوعات فرعی ارتباط برقرار می‌کنند.
این ارتباطات با قوانین خاصی انجام می شود که بر فرآیند جستجو تاثیر بسیار زیادی دارند.
مزایای جستجوی موضوعی
- این نوع جستجو با عبارت کلی تر شروع می شود و سپس با استفاده از امکانات پایگاه با مرور زیر موضوعات و جزئیات بیشتر می تواند محدود شود.
- اطلاعاتی که با استفاده از جستجوی موضوعی بازیابی می شوند معمولا دقیق تر هستند و محتوایی که به آنها متصل شده اند نیز مرتبط هستند.
- این نوع محتوا فقط در فیلد موضوعی پایگاه داده و فراداده ها جستجو می شود. بنابراین احتمالا مرتبط تر است.
- بسیاری از سرعنوان‌های موضوعی مشابه هم هستند بنابراین به سادگی و سهولت می توان واژه های به کار رفته در منابع دیگر در همان حوزه را حدس زد.
معایب
- با توجه به اینکه این نوع جستجو از ترکیب واژگانی به صورت خاصی استفاده می‌کند لازم است جستجو بر همان نوع ترکیب منطبق باشد تا نتیجه دلخواه حاصل شود.
- این نوع جستجو، واژه را در فیلد موضوع جستجو می‌کند بنابراین اگر محتوایی عبارت را در جای دیگری از مدرک داشته باشد احتمالا در نتایج بازیابی نمایش داده نخواهد شد.
