page contents
بلاگپایان‌نامه‌ و مقاله‌نویسی

درباره مقالات مروری بیشتر بدانید

مقالات مروری چه نوع مقالاتی هستند و با مقالات پژوهشی چه تفاوتی دارند؟ برای نوشتن مقاله مروری به چه نکاتی باید توجه کرد؟

حوزه پژوهش مستلزم تلاش و پشتکار زیادی است. اکثر پژوهشگران برای انجام و مستندسازی تحقیقات خود شب‌ها بی‌خوابی می‌کشند. در دنیای رقابتی دانشگاهی، از پژوهشگر انتظار می‌رود حاصل پژوهش خود را منتشر کند. لذا مهم است در مورد انواع مختلف مقالاتی که در نشریات منتشر می‌شوند آگاهی داشته باشید. این آگاهی به شما کمک می‌کند تا روش‌هایی با بشناسید که می‌توانید اثر خود را در بستر آنها اشاعه دهید. و هم اینکه بدانید چه نوع مقاله‌هایی برای مطالعه مناسب هستند. یکی از انواع مقالات مقالات پژوهشی و مقالات مروری هستند که در زیر به آن ها می‌پردازیم.

مقاله مروری نوعی مقاله است که به مرور پیشینه موجود در یک موضوع علمی می‌پردازد. در مقالات مروری، نتایج ارائه شده در نوشتارهای علمی دربارهٔ موضوعی خاص جمع‌بندی و ارزیابی می‌شود. این نوع مقاله ممکن است هر چیزی را به طور عمیق بررسی کند، به گونه‌ای طراحی می‌شود تا اطلاعاتی را که قبلاً چاپ شده‌اند خلاصه، تحلیل و ارزیابی کند. گرچه در این گونه مقالات به ندرت یافته‌ای تجربی و جدید گزارش می‌شود ولی مبتنی بر تحقیقات اصیل پیشین است.

تفاوت‌های مقاله پژوهشی و مقاله مروری

  • نوع پژوهش ممکن است بسته به رشته یا موضوع شما (تجربی، پیمایشی ، مصاحبه ، پرسشنامه و …) متفاوت باشد، اما نویسندگان در این نوع مقالات باید اطلاعات خام را جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل کنند و مطالعه اصیل انجام دهند.
  •  مقاله پژوهشی مبتنی بر تجزیه و تحلیل و تفسیر این داده‌ها خواهد بود.
  • این نوع مقالات هر گام از مطالعه را به طور مفصل گزارش می‌کنند و شامل چکیده، فرضیه‌ها، مقدمه، روش‌شناسی، نتایج و تفسیر یافته هاست. همچنین بر روی کاربردهای عملی نتایج بحث می‌کند و اینکه چگونه این مقاله به دانش موجود کمک کرده و پیشنهادهایی برای پژوهش آینده می‌دهد.

مقاله پژوهشی (Research Paper) مبتنی بر تحقیقات اصیل است.

  • طول این نوع مقالات بستگی به مجله هدف دارد. معمولا بین 3000 تا 6000 کلمه است. در برخی مجلات ممکن است تا 12000 کلمه هم باشد.
  • مقاله مروری، پژوهش اصیل نیست. مقالات مروری به منظور تبیین وضعیت موجود درباره یک موضوع، متون موجود را خلاصه می‌کنند.
  • مقالات مروری می‌توانند سه نوع باشند:
    • می‌تواند مروری روایی بر دانش موجود و براساس تمامی پژوهش‌های منتشر شده درباره یک موضوع باشد.
    • می‌تواند به بررسی منظم و سیستماتیک (systematic review) متون برای پاسخ به یک سؤال خاص درباره یک موضوع بپردازد.
    • می‌تواند فراتحلیل (meta-analysis) انجام دهد و یافته‌های پژوهش‌های از پیش منتشر شده را برای ارزیابی اثربخشی یافته‌های آنان مقایسه و ترکیب کند.

مقاله مروری (Review Paper) بر اساس مقالات منتشر شده درباره موضوع موردنظر است.

  • با توجه به اینکه مقالات مروری، دربرگیرنده متون علمی ارزشمندی هستند که یافته‌های آنان را خلاصه می‌کنند، بنابراین خوانندگان می‌توانند بدون نیاز به خواندن کلیه آثار منتشر شده در این زمینه، نگرش کلی درباره دانش موجود درباره موضوع بدست آورند.
  • اکثر مجلات معتبر مقالات مروری را منتشر می‌کنند. با وجود این، برای انتشار مقاله خود، باید وبگاه مجلات مورد نظر برای انتشار را بررسی کنید تا ببینید که آیا آنها چنین مقالاتی را می‌پذیرند یا خیر. اگر مقاله مروری در یک مجله خوب منتشر شود، اغلب تأثیر بالایی دارند و استنادهای زیادی دریافت می‌کنند.
  • ساختار مقالات مروری به این ترتیب است که نویسنده در این نوع مقالات مشترکات یافته های مقالات گزینش شده را شناسایی و گزارش می‌کند. اگر اختلافاتی وجود دارد‌، سعی می‌کند تا دلایلی برای این نتایج متناقض بیان کند. سپس یافته‌های پژوهش‌ها را تحلیل و شکاف و خلاء موجود در متون موجود را گزارش می‌کند.
  • طول این مقالات معمولا بین 3000 تا 5000 کلمه است. در برخی موارد بسته به نوع مجله، می‌تواند طولانی‌تر یا نسبتا کوتاه باشد.

چارچوب کلی نوشتن مقاله مروری

برای نوشتن یک مقاله مروری، ابتدا باید موضوع مورد نظر را انتخاب کنید. یافتن موضوع برای نگارش مقاله مروری به عمق مطالعات پژوهشگر بسیار وابسته است. زمانی که دریافتید در حوزه موضوعی خاصی مطالعات گسترده‌ای انجام شده اما بررسی مروری صورت نگرفته است این ویژگی می‌تواند گام نخست انتخاب موضوع برای مقاله مروری باشد.

سپس باید به دنبال منابع مرتبط با موضوع خود بگردید و آنها را بررسی کنید. برای یافتن مقالات مروری باید به مهارت جست‌وجوی پیشرفته مجهز باشید. ایجاد پرسش مروری کارآمد و تدوین استراتژی جست‌وجو در این مرحله بسیار مهم است. پس از بازیابی نتایج نیز نوبت به ارزیابی نتایج می‌رسد. اینکه از کدام منابع استفاده کنید در این مرحله خودنمایی می‌کند.

در مقالات مروری از هر نوعی که باشند، شما باید به صورت خلاصه، پیشینه موجود در یک موضوع علمی را بررسی کنید و نتایج ارائه شده در نوشتارهای علمی دربارهٔ موضوعی خاص را جمع‌بندی و ارزیابی کنید. با توجه به نوع مرور پیشینه‌ای که انتخاب کرده‌اید سطوحی از دانش و ارزیابی خود را وارد می‌کنید

برای نوشتن یک مقاله مروری، باید به ساختار آن توجه کنید. ساختار یک مقاله مروری شامل عناصر زیر است:

۱. چکیده
۲. مقدمه
۳. روش‌شناسی
۴. بحث و نتایج
۵. نتیجه‌گیری

اما در بسیاری از مقالات مروری، عناصر ساختار فوق به صورت کامل وجود ندارد و تغییراتی در آن‌ها صورت می‌گیرد.

review article

چه منابعی در مقاله مروری استفاده می‌شوند؟

در نگارش مقاله مروری، می‌توانید از منابع مختلفی استفاده کنید. این منابع شامل مقالات علمی، کتاب‌های تخصصی، پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشگاهی، گزارش‌های سازمان‌های علمی و تحقیقاتی و … می‌شوند.

باید توجه داشت که مقالات دانشگاهی و پایان‌نامه‌ها به عنوان منابع در یک مقاله مروری قابل استفاده هستند. برای مثال، در یک مقاله مروری در زمینه پزشکی، مقالات دانشگاهی و پایان‌نامه‌های دانشجویان به عنوان منابع قابل قبول هستند. با این حال، باید توجه داشت که برخی از پایگاه‌های اطلاعاتی که مقالات دانشگاهی را فراهم می‌کنند، به عنوان منابع قابل قبول در یک مقاله مروری شناخته نمی‌شون.¹

در هر صورت، باید به این نکته توجه داشت که منابع استفاده شده باید به موضوع مورد نظر شما مربوط باشند و از منابع قابل اعتماد باشند. ارتباط و اعتبار دو نکته کلیدی در خصوص انتخاب منابع برای نگارش مقاله مروری به شمار می‌روند.

ارتباط و اعتبار دو نکته کلیدی در خصوص انتخاب منابع برای نگارش مقاله مروری به شمار می‌روند.

برای اعتبار سنجی منابع پژوهش در نگارش مقاله مروری، می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید. برای مثال، می‌توانید به سایت‌های علمی و تحقیقاتی معتبر مراجعه کنید و از منابع آن‌ها استفاده کنید.

در چه موضوعاتی می‌‌توان مقاله مروری نوشت؟

مقاله مروری یک نوع مقاله علمی است که در آن، مطالعات انتخاب شده، بر اساس تجارب نویسنده، تئوری‌ها و مدل‌های موجود، خلاصه و مقایسه می‌شوند. نتایج، بیشتر ماهیتی کیفی دارند تا کمّی. اما به طور کلی، مقالات مروری در حوزه‌های مختلفی از جمله پزشکی، روان‌شناسی، علوم اجتماعی، علوم پایه و … نوشته می‌شود. بنابراین تقریبا در همه موضوعات می‌توان مقاله مروری نوشت. برای نگارش یک مقاله مروری، باید ابتدا پرسش پژوهشی مطرح کنید و سپس به دنبال پاسخ آن باشید. همچنین باید به دنبال منابع مناسب برای پاسخ به سوالات خود باشید.

بهترین پرسش‌ها برای مقاله مروری، پرسش‌هایی هستند که به صورت کلی و جامع به موضوع مورد نظر پرداخته و از منابع مختلفی استفاده کنند. برای مثال، پرسش‌هایی که به تاریخچه، روش‌ها، نتایج و نتیجه‌گیری‌های مقالات قبلی در زمینه مورد نظر اشاره دارند، پرسش‌های خوبی هستند. همچنین، پرسش‌هایی که به تفاوت‌ها و شباهت‌های مقالات قبلی در زمینه مورد نظر اشاره دارند، نیز پرسش‌های خوبی هستند.

به عنوان یک مثال، پرسش‌هایی که برای نوشتن مقاله مروری در مورد یک موضوع خاص مطرح می‌شود، شامل پرسش‌های زیر است:

  • چه تحقیقاتی در این زمینه انجام شده است؟
  • چه تحقیقاتی در این زمینه در حال انجام هستند؟
  • چه تحقیقاتی در این زمینه باید انجام شود؟
  • چه تحولاتی در این زمینه رخ داده است؟
  • چه مشکلاتی در این زمینه وجود دارد؟
  • چگونه می‌توان بهبود‌های لازم را در این زمینه اعمال کرد؟

با توجه به اینکه پرسش‌های مروری بستگی به نوع مقاله و موضوع دارد، پاسخ به پرسش‌های بالا به صورت کلی است و باید با توجه به نوع مقاله و موضوع، پرسش‌های مناسب برای آن تعیین شود.

اگر شما قصد نوشتن یک مقاله مروری را دارید، باید به نکات زیر توجه کرد:

  • نویسنده مقاله مروری باید به صورت کلی با موضوع آشنا باشد.
  • باید به دنبال جمع‌آوری و ارائه اطلاعات جامع و کامل درباره موضوع باشید.
  • باید به دنبال ارائه نتایج و پیشنهادات مناسب درباره موضوع باشید.
  • باید به دنبال ارائه منابع و مآخذ مناسب درباره موضوع باشید.

برای اطلاعات بیشتر به کتاب زیر مراجعه فرمایید. چنانچه در تهیه کتاب مشکل داشتید پیام بدهید.

Making literature reviews work : a multidisciplinary guide to systematic approaches

Rob Dekkers, Lindsey Drylie Carey, Peter Langhorne
Springer, Cham, Switzerland, 2022
برای دریافت متن کامل این کتاب به آی‌دی تلگرامی زیر پیام دهید:
@sh_sadeghi_g
Making Literature review

 

مشاهده بیشتر

شهربانو صادقی گورجی

شهربانو صادقی گورجی هستم. کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی. قصد دارم تجربیات ۲۰ ساله خودم رو در حوزه مهارت‌های سواد اطلاعاتی و جستجو و بازیابی منابع به دانشجویان و پژوهشگران منتقل کنم. امید است با تجهیز به مهارت‌های دانشی، زندگی بهتری برای خود و اطرافیانمان رقم بزنیم و جامعه دلخواهی را بسازیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا